Bewegingsmelder, schemerschakelaar of sensor. wat is het verschil?

Bewegingsmelders en schemerschakelaars zijn beide elektronische apparaten welke gebruikt worden voor het aan en uit schakelen van bijvoorbeeld verlichting. Naast het schakelen van verlichting kunnen ze ook worden ingezet voor het activeren van een alarm of het openen van een deur.

In de volksmond worden deze schakelaars ook wel sensor genoemd. Dit komt omdat de bewegingsmelder werkt door middel van een infraroodsensor en de schermschakelaar door middel van een licht-sensor.

Wat is een bewegingsmelder?

Een bewegingsmelder, ook wel bewegingsdetector genoemd, zorgt ervoor dat apparatuur zoals verlichting wordt geschakeld op het moment dat de sensor beweging detecteert. De sensor werkt meestal op basis van infrarood, de zogenaamde PIR (passief infrarood) sensor. Het is een passieve sensor omdat deze alleen signalen kan ontvangen, niet versturen.

De infraroodsensor heeft een beperkt bereik. De meeste bewegingsmelders hebben een bereik van ongeveer 12 meter. Let bij de aanschaf goed op het bereik van de sensor, het kan zomaar zijn dat goedkopere modellen een kleiner bereik hebben.

Naast het bereik is het ook van belang om te letten op de stralingshoek. Tussen de verschillende bewegingsmelders zit er veel verschil in de stralingshoek. Zo hebben sommige sensors slechts een bereik van 140° terwijl anderen wel een bereik kunnen hebben van 240° of soms zelfs 360°.

De meeste bewegingsmelders zijn tevens uitgerust met een schemerschakelaar. In de praktijk betekent dit dat je kan instellen bij hoeveel licht de sensor moet gaan werken. Op deze manier schakelt de sensor alleen als er voldaan wordt aan de volgende voorwaarden: Het moet donker genoeg zijn volgens de ingestelde waarde EN er moet beweging worden gedecteerd.

Tot slot zijn veel bewegingsmelder ook voorzien van een tijdsinstelling. Hiermee kun je aangeven hoe lang het licht aan moet blijven nadat deze is ingeschakeld. Als je bijvoorbeeld 1 minuut instelt zal het licht na 1 minuut automatisch weer uitschakelen.

Wat is een schemerschakelaar?

Een schemerschakelaar zorgt ervoor dat verlichting of andere apparatuur automatisch zal worden ingeschakeld wanneer de duisternis invalt. Als het vervolgens weer licht wordt zal de schemerschakelaar de verlichting automatisch weer uitschakelen.

Een schemerschakelaar werk met een lichtgevoelig element. Deze sensor leest de hoeveel licht (LUX). Mocht er minder licht door de sensor worden gedetecteerd dan is ingesteld dan zal deze inschakelen (stroom doorlaten). Wanneer er weer meer licht binnenkomt dan de ingestelde drempelwaarde zal de schakelaar uitschakelen.

Een schemerschakelaar is erg handig op plekken die je permanent wil verlichten, bijvoorbeeld in verband met veiligheid. Dat de verlichting overdag automatisch uitschakelt werkt natuurlijk positief voor het energieverbruik.

Sommige mensen gebruiken een tijdklok in plaats van een schemerschakelaar. Dit is minder handig omdat de dagen korter en langer worden. Een schemerschakelaar hoef je daarom maar één keer in te stellen en je bent klaar!

Bewegingsmelders en schemerschakelaars voor LED verlichting

LED verlichting is ideaal om te schakelen met een bewegingsmelder. LED verlichting is bijna direct na het inschakelen op volle lichtsterkte. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld spaarlampen. Een spaarlamp heeft tijd nodig om op volle lichtsterkte te komen. Daarnaast kost het inschakelen en opstarten bij LED verlichting geen extra energie.

Let bij de aanschaf van een schemerschakelaar of bewegingsmelder goed op de volgende dingen:

• hoeveel vermogen kan er geschakeld worden
• hoeveel verschillende lampen kunnen er geschakeld worden / op aangesloten worden
• wat is het bereik van de lichtsensor
• wat is de stralingshoek van de bewegingsmelder
• wat is het zwenkbereik van de bewegingsmelder
• welke tijdsinstelling is er mogelijk voor de inschakelduur
• tot hoeveel meter reikt het bereik van de sensor
• welke IP-klasse heeft de schakelaar (lees hier meer over IP-klasse. Er zal een nieuw tabblad openen).

Sommige LED verlichting wordt geleverd met een geintegreerde sensor.

Op de afbeelding hiernaast is een LED floodlight te zien met een sensor.

Deze sensor werkt zowel als bewegingsmelder als schemerschakelaar.

Een geïntegreerde sensor is natuurlijk erg gemakkelijk. Je hoeft deze immers niet meer apart aan te sluiten. Het nadeel hiervan is dat je soms de sensor op een andere plek wil ophangen dan waar de verlichting is geplaatst. Dat is dus niet mogelijk.